Tại chương trình “Trao đổi nông dân trẻ vùng Mekong”, tôi đã gặp gỡ nhiều nông dân tuyệt vời—mỗi người là một câu chuyện thực tế về thách thức và sáng kiến trong hành trình bền vững. Từ việc xây dựng luống rau cao hỗ trợ người già đến các giải pháp ủ phân hữu cơ thân thiện với môi trường, những trải nghiệm ấy đã thay đổi hoàn toàn cách tôi nhìn nhận về nông nghiệp bền vững.
Giờ đây, tôi mang những bài học đó về lại Việt Nam—bắt đầu từ những bước nhỏ nhưng đầy ý nghĩa tại HuyEco: hỗ trợ nông dân địa phương, đẩy mạnh sản xuất cà phê bền vững và kết nối người làm với người thưởng thức.
Phần trình bày tại hội nghị vùng Mekong, nơi đại diện HuyEco chia sẻ hành trình 8 năm làm nông, mô hình cà phê hữu cơ thích ứng khí hậu và cách kết nối nông dân với thị trường thông qua du lịch cà phê cộng đồng. Một tiếng nói thực tế từ người làm thật, góp phần định hình chính sách và truyền cảm hứng cho nông nghiệp bền vững khu vực.
Tại Thái Lan, trong một hội thảo cấp cao về phát triển bền vững, tôi có cơ hội trình bày về mô hình trồng cà phê hữu cơ – thích ứng khí hậu, một mô hình được tôi đúc kết từ chính trải nghiệm thực tiễn và kiến thức khoa học.
Hành trình này bắt đầu tại Đại học Nông lâm TP.HCM, nơi tôi nhận ra những “sự thật chưa kể” đằng sau canh tác dựa vào hóa chất. Từ đó, tôi chọn con đường sản xuất cà phê sạch, chất lượng cao—không chỉ vì môi trường, mà còn như một chiến lược sống còn để giúp nông dân tồn tại và phát triển bằng việc kiểm soát chất lượng và hương vị.
Khi gặp nông dân đến từ năm quốc gia trong khu vực, tôi sớm nhận ra rằng:
Thách thức về bền vững có thể khác nhau, nhưng nhu cầu về khả năng chống chịu, học hỏi và kết nối thì giống nhau.
Qua những buổi thảo luận cởi mở, chúng tôi học được cách lắng nghe, chia sẻ, và cùng nhau tìm giải pháp thực tiễn thay vì đơn lẻ tự loay hoay.
Trong chuyến giao lưu, tôi chứng kiến nhiều sáng kiến cực kỳ thiết thực:
✔️ Chương trình nông nghiệp cộng đồng – tổ chức hội thảo kỹ thuật, nâng cao năng lực cho nông dân bản địa.
✔️ Kết nối thị trường đô thị – giúp nông dân bán trực tiếp đến người dùng cuối, không qua trung gian.
✔️ Mô hình luống rau cao – giảm gánh nặng cho nông dân cao tuổi khi canh tác.
✔️ Ủ phân bằng giun bản địa – sử dụng phân bò và vi sinh để tăng hiệu quả hữu cơ, tiết kiệm chi phí.
📌 Đọc thêm: Hy vọng, Thử thách & Cà phê hữu cơ – Hành trình của một nông dân trẻ vùng Mekong
📌 Hệ thống thực phẩm bền vững – Bài học từ Meatha Organic
Từ việc thăm các cơ sở chế biến, đến chợ nông sản địa phương tại Chiang Mai, tôi nhận ra hai hướng đi rất phù hợp với hoàn cảnh Việt Nam:
1️⃣ Thành lập tổ chức/doanh nghiệp nông nghiệp để thu mua, sơ chế, và nâng cao giá trị nông sản—giúp nông dân kiểm soát chất lượng và thu nhập.
2️⃣ Kết nối thị trường thành phố, nơi người tiêu dùng gặp chính người trồng—tăng thu nhập và tạo niềm tin, không bị ép bởi chuẩn thương mại hóa.
Nụ cười của những người nông dân tại Chiang Mai là minh chứng rõ ràng cho thành công của mô hình bán hàng trực tiếp: không qua trung gian, không bị ép giá. Nhờ tự quản lý tài chính và tiếp cận người tiêu dùng thành thị, họ kiểm soát được thu nhập, ổn định cuộc sống và tiếp tục phát triển nông nghiệp bền vững theo cách của riêng mình.
Khám phá khu chợ hữu cơ sôi động tại Chiang Mai—nơi nông dân mang rau củ quả tươi sạch đến tận tay người tiêu dùng. Không qua trung gian, không chuẩn thương mại hóa, chỉ có sự kết nối thật giữa người trồng và người ăn. Đây là minh chứng sống động cho mô hình nông nghiệp bền vững: hỗ trợ sinh kế nông dân, bảo vệ môi trường và nuôi dưỡng kinh tế địa phương.
Hội nghị tại Thái Lan giúp tôi hiểu rằng:
Nông nghiệp bền vững không phải là nỗ lực của một cá nhân—mà là phong trào được nuôi dưỡng bằng sự kết nối, đổi mới và chia sẻ.
Giờ đây, mục tiêu tiếp theo của tôi là mang những bài học từ Mekong về lại với cộng đồng địa phương—xây dựng hệ sinh thái cà phê bền vững tại Việt Nam, nơi mà người nông dân không chỉ canh tác sạch mà còn sống được nhờ canh tác sạch.
👉 Towards Organic Asia (TOA)
Mạng lưới khu vực gồm hơn 20 tổ chức từ các quốc gia vùng Mekong và Bhutan, hướng đến mục tiêu “Thực phẩm hữu cơ cho tất cả mọi người”. TOA hoạt động thông qua đào tạo nông dân trẻ, hỗ trợ kỹ thuật, nghiên cứu hành động và diễn đàn thị trường chánh niệm—kết nối nông dân, người tiêu dùng và nhà hoạch định chính sách để cùng kiến tạo hệ thống thực phẩm bền vững.
👉 Mạng lưới Sáng kiến Mekong (Mekong Institute)
Diễn đàn hợp tác khu vực về phát triển nông thôn, thương mại nông sản và thích ứng biến đổi khí hậu.
👉 FAO Việt Nam – Nông nghiệp bền vững và an ninh lương thực
Thông tin và tài liệu từ Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc tại Việt Nam.
👉 UNDP Việt Nam – Biến đổi khí hậu và phát triển nông thôn
Dự án hỗ trợ sinh kế bền vững và thích ứng khí hậu tại các vùng nông thôn Việt Nam.
Bình luận
Những tin mới hơn